Leerdoelstellingen

Begrijpen dat mensen en dieren verschillende gevoelens en emoties hebben.
Begrijpen dat emoties gedrag beïnvloeden.

————————————————————————————————————-

Activiteiten: Les 2

Lesbegin: even opfrissen!

Werkvorm: vraaggesprek aan de hand van foto’s van de vorige les
Maak een projectopstelling van de foto’s met tekstballonnetjes van kinderen van de afgelopen week .
Dit kan een tijdelijke of meer permanente opstelling zijn – het zou zich best op een toegankelijke plaats bevinden waar je later in het project gemakkelijk kan naar verwijzen.

Indien posters en materialen op het einde van de schooldag van de muur dienen verwijderd te worden, wordt er best een apart plekje in de klas voorzien waar alles kan opgeborgen worden.
– Wat hebben we de vorige les gedaan?
– Welke gevoelens zie je op de foto’s?

Geef de kinderen de tijd om hun emoties te verkennen via een vraaggesprek:

Lesvervolg: emoties verkennen van mens en dier

Werkvorm: rollenspel
Geef de kinderen eenvoudige scenario’s rond het thema ‘emoties’.  Geef ze even de tijd om in groepjes van twee of drie een rollenspel voor te bereiden. Laat ze het naar voor brengen zodat de hele klas kan kijken en luisteren. Benadruk het belang van gelaatsuitdrukkingen en lichaamstaal bij het spelen van een rol. Fotografeer een aantal momenten in de rollenspelen en voeg ze toe aan je projectopstelling.

Werkvorm: voorlezen, vraaggesprek
Lees ‘Kikker is bang‘ door Marc Velthuys, ‘Alle beren in bed’  door Paul Bright (vertaald uit het Engels naar het Nederlands door Ellen Hosmar) of een gelijkaardig boek om een welbepaalde emotie ( bv. schrik) te verkennen.
– Hoe weet je dat de kikker bang is?
– Hoe weet je dat de beer bang is?

Werkvorm: tekenen + klassikale bespreking
Vraag aan de kinderen om een lijst te tekenen met de dingen die hen bang maken. Laat ze daarna een lijst tekenen van de dingen waarmee ze denken dat ze een dier bang kunnen maken.
Bespreek de lijsten klassikaal:
– Wat doe jij als je bang bent?
– Wat doen dieren als ze bang zijn?

Extra materialen bij deze les

• De Kidscorner kan gebruikt worden als ICT tool :
  
  Tiny’ Kids
  
  In dit spel zijn Tiny’s kids op zoek naar hun mama.
  Alle kids zien er verschillend uit !
  
  Plaats de juiste mama bij de juiste kids.
  
  

  Kijk hoe blij de kids zijn wanneer ze hund respectievelijke mama terugvinden. Mama zingt zelfs een liedje voor jou.

  Daan’s Zoo :

  In de zoo zijn er verschillende dieren. Telkens er een dier verschijnt zoekt het naar de bijpassende kleur en bijpassend geluid. Jij mag het dier helpen zoeken!
  
  Ga met de computermuis over de gekleurde de zijkant: op moment dat je over een vakje scrolt zie je een kleur verschijnen en hoor je een geluid. Is dit het juiste geluid voor dit dier?
  
  Hoe voelen de dieren zich als je hun kleurtje hebben gevonden?
  
  
  Bijkomend kan Daan’s zoo gebruikt worden om de dieren te beoordelen:
  – Welke dieren zien er lief uit?
  – Welke dieren zien er angstaanjagend uit?
  – Welke dieren maken me bang?
  
  Max bij de dierenarts:
  Max is een beetje ziek en is bij de dierenarts. Daar zit hij op de tafel en hij is een beetje bang. Vraag aan de kinderen om telkens een voorwerp in volgorde aan te klikken. O die manier kan de dierenarts max helpen om weer helemaal beter te worden.
  
  Hoe voelt Max zich wanneer hij pijn heeft aan zijn poot?
  Hoe voelt Max zich als hij pijn heeft aan zijn oren?
  Hoe voelt Max zich als hij een inspuiting krijgt…?
  
  
• Ga naar de downloads: alle kaarten kunnen gedownload worden in een printvriendelijke versie.
  Via de kaarten kan je werken rond de het thema: ‘begrijpen dat mensen en dieren verschillende emoties kunnen hebben’ , ‘begrijpen dat emoties gedrag kunnen beïnvloeden’.
  
  Wat is er belangrijk voor Max? (voeding, kluiven, speelgoed, voorwerpen)
  Wat is belangrijk voor kinderen? (voeding, speelgoed, voorwerpen)
  Wat kan voor beiden belangrijk zijn? (zowel Max als de kinderen)
  Hoe voel jij je wanneer iemand je favoriete (speelgoed, voeding, voorwerp) afneemt? Hoe reageer jij?
  Hoe voelt Max zich wanneer iemand zijn favoriete (speelgoed, voeding, kluif voorwerp) afneemt?
  Hoe zou Max reageren?

Beoordeling

Begrijpen de kinderen wat emoties zijn?
Begrijpen de kinderen dat mensen en honden verschillende emoties kunnen hebben?
Begrijpen de kinderen dat emoties gedrag beïnvloeden?

Oudste leeftijdsgroep
Middelste leeftijdsgroep
Jongste leeftijdsgroep

Lesnota’s voor de evaluatie van het project / klasprestatie / bronnenlijst

Leerdoelstellingen

Begrijpen dat mensen en dieren verschillende gevoelens en emoties hebben.
Begrijpen HOE emoties gedrag beïnvloeden.

—————————————————————————————————————

Activiteiten: les 3

Lesbegin: even opfrissen!

Werkvorm: vraaggesprek aan de hand van foto’s van de vorige les
Kijk naar de foto-opstelling van de vorige les en bespreek waar de kinderen het tot nu toe al over hebben gehad. Herinner hen aan wat ze de vorige week bespraken over bang zijn.

• Welke dingen kunnen iemand bang maken ?
• Is iedereen bang van dezelfde dingen?
• Hoe zie je dat iemand bang is?
• Doen alle kinderen hetzelfde als ze bang zijn?

Probeer vragen te stellen over de gelijkenissen tussen hen en Max De Blauwe Hond:
Benadruk dat mensen en honden bang kunnen zijn van verschillende dingen ( de ene is bang en de andere niet). Als mensen / honden bang zijn kunnen ze op een verschillende manier reageren.

Max bij de dierenarts:
Hoe voelde Max zich bij de dierenarts? (Max was bang bij de dierenarts toen hij  een spuitje kreeg)
– Wat deed Max toen hij bang was? ( hij bibberde een beetje)
– Hoe voelde Max zich na het spuitje? (veel beter, Max was genezen)

Lesvervolg: positieve en negatieve emoties bij mens en dier

Werkvorm: kringgesprek
Focus vandaag ook op positieve emoties en maak een lijst: ‘gelukkig’, ‘opgewonden’, ‘tevreden’, enz.
(laat de leerlingen dit uitbeelden)

• Wanneer voelde jij je laatst gelukkig/tevreden … ?
• Wat was de reden van je tevredenheid/ je geluk?
• Waarmee had het te maken (een situatie, een cadeautje?)
• Wat heb je toen gedaan?
• Hoe zie je aan iemand dat hij/zij zich blij/gelukkig voelt?

Werkvorm: vraaggesprek aan de hand van pluchen hond
Maak gebruik van Max de speelgoedhond ( of een andere pluche hond) en leg uit dat we vandaag gaan zoeken naar situaties die Max blij maken.

• Laat de kinderen voorstellen formuleren over wat Max nodig heeft om gelukkig / blij <=>  ongelukkig /boos te zijn. Laat hen nadenken over materiële zaken, maar ook over meer immateriële dingen, die voor een kind vaak moeilijker te begrijpen zijn. Speelgoed is bijvoorbeeld zeer relevant voor een kind, maar probeer ook te spreken over zaken zoals een veilig thuisgevoel.
• Welke situaties maken Max gelukkig / blij?
  Materiële dingen ( mand, gele piepvis, kluif, bakje met korrels,..)
  Abstracte dingen ( het gevoel van een veilig nest, mensen die voor hem zorgen, die met hem wandelen, die van hem houden,…)
• Opmerking : Bij honden bestaat er geen universele uiting van blij / gelukkig zijn. Bij honden is blij/ gelukkig NIET noodzakelijk geassocieerd met veiligheid. Zie extra informatie onderaan pagina.

Werkvorm: voorlezen en interactieve cd-rom
Welke situaties kunnen Max ongelukkig / bang / boos maken?
Kies een verhaal uit de Blauwe hond Gids voor ouders

Bvb pagina 32 : “De vis die piep als een muis”, of download  De Blauwe Hond – Visverhaal pagina 32 via de materialen.
Max heeft een nieuw speelgoedje gekregen: een grote, gele vis. Meestal zijn vissen nogal zwijgzaam. Maar deze vis piept als een muis als je erin knijpt. Max neemt de vis behoedzaam tussen zijn tanden. Hij loopt er zo fier als een gieter mee naar de keuken. Hij legt zijn nieuwe aanwinst naast zijn etensbak.

Simon komt naast hem zitten en begint Max zachtjes over zijn rug te strelen. Maar plots draait Max zich om en laat zijn tanden zien. Hij wil daarmee zeggen: ik wil niet dat je me streelt terwijl ik eet!

Bvb. pagina 28  : “Nachtzoentje”, of download  De Blauwe Hond – Teddybeerverhaal pagina 28 via de materialen.

Max ligt in zijn mand te slapen. Sara wil hem een kusje geven. Ze buigt naar hem toe om dat te kunnen doen. Max wordt wakker. Hij ziet Sara plots vlak boven zijn kop. Max verschiet en begint te grommen.

Maar Sara begrijpt niet hoe hij zich voelt. Ze geeft hem nog een extra kusje erbovenop. Dat is te veel voor Max. Hij laat zijn tanden zien. Sara huilt en loopt weg.


Werkvorm: vraaggesprek aan de hand van pluchen hond
Maak gebruik van Max de speelgoedhond ( of een andere speelgoedhond) en leg uit dat we gaan zoeken naar situaties die Max ongelukkig  / bang/ boos maken.
Voorbeelden:
– Max’ piepvis afnemen
– Max’  kluifje afnemen
– In de buurt van Max’ voederbakje komen
– Max storen als hij ligt te slapen

Werkvorm: invuloefening, duowerk
Laat de kinderen een formulier ‘ Hoe maken Simon en Sara Max gelukkig’ / Wanneer maken Simon en Sara Max ongelukkig vervolledigen, en laat ze dat delen met een klasgenootje. 

Voorbeelden : Hoe maken Simon en Sara Max gelukkig? 
– Ze geven Max een gele piepvis. Max is blij want (een gele piepvis is zijn favoriete speelgoed)
– Ze geven Max een nieuwe kluif. Max is blij want….
– Ze geven Max een bakje met korrels. Max is blij want…
– Ze geven Max een nieuw mandje om te slapen. Max is blij want…

Voorbeelden : Wanneer maken Sara en Simon Max ongelukkig?
– Ze komen dicht in de buurt van Max’ piepvis. Dit Maakt Max ongelukkig want…
– Ze komen dicht in de buurt van Max’ kluif. Dit maakt Max ongelukkig want….
– Ze komen dicht in de buurt van Max’ voederbakje. Dit maakt Max ongelukkig want…
– Ze storen als hij ligt te slapen. Dit maakt Max ongelukkig want…

Maak een geschreven ideeëndatabank om de kinderen te helpen hun taak zo zelfstandig mogelijk te volbrengen.  Minder vaardige kinderen kunnen samenwerken met een volwassene of met een meer vaardig kind om als team aan de taak te werken.

Werkvorm: muziek
Speel leuke muziek voor de kinderen wanneer het spel bijna ten einde is. Idealiter zouden dit bekende liedjes moeten zijn. Goede voorbeelden kunnen zijn: Piet Piraat liedjes of Mega Mindy Liedjes.

Extra informatie:

• Gelijkenissen tussen een blije hond en een blije mens?
  Mensen kunnen zoals honden “blij” zijn in een materiële context (ik heb iets gekregen) of in een sociale context (een situatie maakt me blij).
  
  
• Verschillen tussen een blije hond en een blije mens:
  De emotie “blij” zijn vertaalt zich bij mensen oa. door lichaamstaal:lachen, blij gezicht. Dit is een herkenbare emoties tussen mensen. Bij mensen wordt blij zijn / gelukkig zijn steeds geassocieerd met een aangenaam, maar ook met een ‘veilig’ en ‘knus’ gevoel.
  Bij honden bestaat er geen universele uiting van blijheid. Bij honden is blijheid NIET noodzakelijk geassocieerd met veiligheid. Toch wordt er bij honden vaak gerefereerd naar één aspect van lichaamstaal zoals: een kwispelende staart , een vriendelijke snuit enz. om aan te duiden dat een hond gelukkig ( en dus veilig is). Dit klopt niet en wordt dus best vermeden, zeker als leidraad voor veilige en onveilige situaties.
  
  
• Bij honden  mag blijheid NOOIT worden gekoppeld aan veiligheid.
  Honden voelen zich gelukkig als ze iets kunnen ‘doen’ wat ze prettig vinden. Doorgaans zijn dit acties zoals eten, kauwen op een kluif en spelen met een voorwerp. Honden kunnen zich ook gelukkig voelen als ze relax liggen te dutten in hun mand. Op die momenten worden honden graag met rust gelaten. Honden kunnen zich bedreigd voelen als ze op die momenten door een kind worden benaderd. Kinderen kunnen de hond dus gelukkig maken door ‘hem gerust te laten’. Dit is geen eenvoudige boodschap!
  
  
• Empathie is cruciaal
  Om kinderen veiliger te leren omgaan met hun huishond ( en met andere honden), is het aanleren van  empathie cruciaal. In deze lessen zal dit vertaald worden door de kinderen te wijzen op de gevoelens van Max ( hoe voelt Max zich), en het belang van hun eigen acties ( hoe voelt Max zich als ik iets probeer weg te nemen of in de buurt van een kluif kom).
  
  
• Veiligheid
  Moedig de kinderen aan om met hun ouders te praten over de Blauwe Hond. Op die manier kunnen de ouders met het gezin  overleggen in hoeverre hun eigen hond ( als ze die hebben) of een bekende hond  (bvb bij grootouders, familie) zich op dezelfde /verschillende manier gedraagt dan Max.

Extra materialen bij deze les

• In Juf Sanne of een andere tekenpakket kan je voorbeelden van afbeeldingen van emoties (gelaatsuitdrukkingen van mensen) downloaden.
  
  
• De Kidscorner kan gebruikt worden als ICT tool :
  
  Tiny’ Kids
  
  In dit spel zijn Tiny’s kids op zoek naar hun mama.
  Alle kids zien er verschillend uit !
  
  Plaats de juiste mama bij de juiste kids.
  

  Kijk hoe blij de kids zijn wanneer ze hun respectievelijke mama terugvinden. Mama zingt zelfs een liedje voor jou.
  
  Daan’s Zoo
  In de zoo zijn er verschillende dieren. Telkens er een dier verschijnt zoekt het naar de bijpassende kleur en bijpassend geluid. Jij mag het dier helpen zoeken!

  Ga met de computermuis over de gekleurde de zijkant: op moment dat je over een vakje scrolt zie je een kleur verschijnen en hoor je een geluid. Is dit het juiste geluid voor dit dier?
  Hoe voelen de dieren zich als je hun kleurtje hebben gevonden?
  
  Bijkomend kan Daan’s zoo gebruikt worden om de dieren te beoordelen:
  – Welke dieren zien er lief uit?
  – Welke dieren zien er angstaanjagend uit?
  – Welke dieren maken me bang?
  
  Max bij de dierenarts:
  Max is een beetje ziek en is bij de dierenarts. Daar zit hij op de tafel en hij is een beetje bang. Vraag aan de kinderen om telkens een voorwerp in volgorde aan te klikken. O die manier kan de dierenarts max helpen om weer helemaal beter te worden.
  
  Hoe voelt Max zich wanneer hij pijn heeft aan zijn poot?
  Hoe voelt Max zich als hij pijn heeft aan zijn oren?
  Hoe voelt Max zich als hij een inspuiting krijgt…?
  
  
• Max in Willy’s shop
  
  Max is in de speelgoedwinkel.
  kan je Max helpen om het juiste speelgoed te kiezen?
  – Hoe voelt Max zich als hij een speelgoedje krijgt?
  
  (wanneer de kinderen speelgoed kiezen dat niet geschikt is voor Max – bvb kinderspeelgoed- dan springt het speelgoed terug naar het rek !)
  
  

• Ga naar de downloads: alle kaarten kunnen gedownload worden in een printvriendelijke versie.
  Via de kaarten kan je werken rond de het thema: ‘begrijpen dat mensen en dieren verschillende emoties kunnen hebben’ , ‘begrijpen dat emoties gedrag kunnen beïnvloeden’.
  
  Wat is er belangrijk voor Max? (voeding, kluiven, speelgoed, voorwerpen)
  Wat is belangrijk voor kinderen? (voeding, speelgoed, voorwerpen)
  Wat kan voor beiden belangrijk zijn? (zowel Max als de kinderen)
  Hoe voel jij je wanneer iemand je favoriete (speelgoed, voeding, voorwerp) afneemt? Hoe reageer jij?
  Hoe voelt Max zich wanneer iemand zijn favoriete (speelgoed, voeding, kluif voorwerp) afneemt?
  Hoe zou Max reageren?

Beoordeling

Begrijpen de kinderen wat emoties zijn?
Begrijpen de kinderen dat mensen en honden verschillende emoties kunnen hebben?
Begrijpen de kinderen dat emoties gedrag beïnvloeden?

Oudste leeftijdsgroep
Middelste leeftijdsgroep
Jongste leeftijdsgroep

Lesnota’s voor de evaluatie van het project / klasprestatie / bronnenlijst

LeerdoelstellingenBegrijpen dat dieren verschillende gevoelens en emoties hebben.

Begrijpen hoe emoties gedrag beïnvloeden.

—————————————————————————————————-

Activiteiten: Les 4

Lesbegin: even opfrissen!

Werkvorm: emotiebord, vraaggesprek
Hang voor de les een paar werkjes van de kinderen over ‘Wat maakt Max gelukkig’ en ‘ Wat maakt Max ongelukkig’, aan je emotiebord (zie vorige les). Voeg emotiefoto’s en elke relevante bewoordingen die de kinderen regelmatig gebruiken toe; dus niet alleen ‘gelukkig’ maar misschien ook ‘opgewonden’, ‘tevreden’, enz.

Bespreek het emotiebord met de klas en haal de positieve aspecten aan.
Voorbeelden :

• Wat zien jullie?
• Waar hebben we het de vorige keer over gehad?
• Welke dingen maken Max gelukkig? (eten, kluif, piepvis)
• Welke dingen maken Max opgewonden (bal, piepvis, leiband)
• Welke dingen maken Max ongelukkig / boos (iemenad die zijn speelgoed / kluif / eten wil wegnemen)

Begin ook de positieve aspecten van het bezitten van een huisdier te bespreken.
Voorbeelden:

• Wat vinden we leuk aan ons huisdier? ( soort? vacht? kleur? lief? ..)
• Welke dingen doen we graag met ons huisdier?  (wandelen, spelen? cadeautje geven? aaien?)
• Wie mag er mama / papa thuis helpen bij het verzorgen van het huisdier?

Lesvervolg: hoe voelt Max zich?

Werkvorm: voorlezen
Gebruik de Gids voor ouders pagina 14 of download via de materialen: De Blauwe hond Vlooiencircus – pagina 14.

Sara ligt buiten op een deken te tekenen. Max rent rond in de tuin. Als hij voorbij stormt, probeert Sara hem te strelen. Max heeft daar geen zin in en loopt weg.

Sara stopt met kleuren en achtervolgt de hond. Max is daar niet blij mee. Hij verstopt zich onder de tuintafel. Sara begrijpt niet dat Max wegkruipt voor haar. Ze denkt dat hij verstoppertje wil spelen en gaat naar hem toe. Maar Max gromt naar Sara.


Werkvorm: emotiebord, brainstorm
Focus deze week op het gamma emoties waarvan kinderen denken dat een hond ze bezit. Brainstorm met hen en voeg iedere extra emotie toe aan het emotiebord.

• Vraag de kinderen hoe ze kunnen weten wanneer een hond verdrietig is, zin heeft in spelen, angstig is enz.
• Probeer misvattingen te verduidelijken en op te helderen m.b.t. gelaatsuitdrukkingen en lichaamstaal van de hond.
• Beklemtoon het feit dat lichaamstaal niet altijd een gelukkige of verdrietige hond weergeeft (of veilige en onveilige situaties), en dat lichaamstaal soms moeilijk is om op te vertrouwen (zie extra informatie materialen)
• Concentreer op situaties die honden gelukkig of verdrietig kunnen maken (een kluif hebben <=> een kluif wegnemen). Probeer te verduidelijken hoe een hond kan reageren wanneer hij zich verdrietig of boos voelt: hij kan weglopen, zich verstoppen, grommen, …

Werkvorm: klassikale introductie van de cd-rom
Verken deze week de cd-rom met de kinderen. Bespreek met de kinderen hoe ze de juiste keuzes kunnen maken om Max gelukkig te maken, hem thuis te laten voelen in zijn huis en omgeving.
Zorg ervoor dat de kinderen weten hoe ze het programma moeten gebruiken (lees in de Gids pagina 6: hoe speel je dit spel). Daarna kan je het op de op de klascomputer laten draaien zodat de kinderen het in de loop van de week in groepjes van twee ook zelf verder kunnen verkennen.

Werkvorm: rollenspel, acties van Sara en Simon uitbeelden, keuzes maken
Het doel van deze oefening is het uitbeelden van de acties van Simon of Sara naar Max.
Het spel kan de kinderen helpen om de juiste keuzes te maken (wat doet Sara / Simon best in deze situatie?)


Gebruik een pluchen hond of verkleed een van de kinderen als Max door een masker op te zetten. Zorg ook voor een acteur die Simon of Sara uit de cd spelen. Een gestreepte T-shirt voor Simon of een eenvoudige jurk voor Sarah zijn perfect. De bedoeling is om ze goed in hun rol te laten inleven. 

Kinderen kunnen de dramatechniek Conscience Alley ( zie video) gebruiken om hen zo  te overtuigen het juiste te doen voor de hond: bv. geen speelgoed van de hond af nemen, de hond met rust laten wanneer hij wil rusten enz.

Fotografeer de kinderen en gebruik tekstballonnetjes om aan te tonen wat tijdens deze sessie wordt gezegd.

Werkvorm: rollenspel, gevoelens en gedrag van Max verduidelijken
Een kind verkleedt zich als Max en neemt de rol op van ‘expert’ Max. Hij / zij beantwoordt vragen over hondenverzorging en hondengevoelens. Het spel zal verduidelijken hoe Max zich voelt bij elke actie ( welke actie maakt Max blij <=> welke actie maakt Max ongelukkig / boos.

Voorbeelden van vragen aan Max over verzorging:
– Max, wat heb je alle dagen nodig? ( eten, drinken, een mandje, ..)
– Wat nog? ( een wandeling, mensen die me graag zien, ..)

Voorbeelden van vragen aan Max over positieve gevoelens:
– Hoe voel jij je als je een nieuwe kluif krijgt? (blij, opgewonden)
– Hoe voel jij je als je eten lekker smaakt? (blij, gelukkig)

Voorbeelden van vragen aan Max over negatieve gevoelens:
– Hoe voel jij je als we je kluif afnemen? (verdrietig, boos)
– Hoe voel jij je als we aan je eetpot komen? (verdrietig, boos)
– Hoe voel jij je als we met jouw bal willen spelen?
– Hoe voel jij je als we je een kusje geven als je ligt te slapen?

Tijdens deze sessie kunnen er opnieuw foto’s worden genomen  en kunnen deze voorzien worden van de antwoorden van de kinderen.

Extra materialen bij deze les

• In Juf Sanne of een andere tekenpakket kan je voorbeelden van afbeeldingen van emoties (gelaatsuitdrukkingen van mensen) downloaden.
  
  
• De Kidscorner kan gebruikt worden als ICT tool :
  
  Tiny’ Kids
  
  In dit spel zijn Tiny’s kids op zoek naar hun mama.
  Alle kids zien er verschillend uit !
  
  Plaats de juiste mama bij de juiste kids.
  

  Kijk hoe blij de kids zijn wanneer ze hun respectievelijke mama terugvinden. Mama zingt zelfs een liedje voor jou.
  
  Daan’s Zoo
  In de zoo zijn er verschillende dieren. Telkens er een dier verschijnt zoekt het naar de bijpassende kleur en bijpassend geluid. Jij mag het dier helpen zoeken!

  Ga met de computermuis over de gekleurde de zijkant: op moment dat je over een vakje scrolt zie je een kleur verschijnen en hoor je een geluid. Is dit het juiste geluid voor dit dier?
  Hoe voelen de dieren zich als je hun kleurtje hebben gevonden?
  
  Bijkomend kan Daan’s zoo gebruikt worden om de dieren te beoordelen:
  – Welke dieren zien er lief uit?
  – Welke dieren zien er angstaanjagend uit?
  – Welke dieren maken me bang?
  
  Max heeft dorst
  Max woont in een mooi huis en het is er heel gezellig. Het is warm en Max heeft dorst. Max ziet dat er op verschillende plaatsen in de kamer water staat. Kan jij Max helpen naar de juiste drinkopt te zoeken?
  
  Klik op de verschillende plekken met ‘water’
  Enkel een plaatsje is geschikt voor Max ! Drinken uit de andere plaatsen ( vaas, toilet) is ongezond voor Max.Kan jij Max helpen zoeken?
  
  Dit spel kan gebruikt worden als materiaal bij het bespreken van de verzorging van een hond.
  
  Max in Ray’s shop: op zoek naar de juiste voeding
  Max heeft honger en gaat met zijn baasjes naar de winkel. Daar liggen verschillende dingen… Sommige zijn gezond voor Max en andere zijn ongezond ! Kan jij max helpen kiezen welke voeding er best voor hem wordt gekocht?
  
  Klik op de voeding ( of andere dingen) in de rekken. Als de kinderen de juiste keuze maken is Max heel blij . Als ze de verkeerde keuze maken wordt Max ziek en krijgt hij buikpijn.
  
  Max bij de dierenarts:
  Max is een beetje ziek en is bij de dierenarts. Daar zit hij op de tafel en hij is een beetje bang. Vraag aan de kinderen om telkens een voorwerp in volgorde aan te klikken. O die manier kan de dierenarts max helpen om weer helemaal beter te worden.
  
  Hoe voelt Max zich wanneer hij pijn heeft aan zijn poot?
  Hoe voelt Max zich als hij pijn heeft aan zijn oren?
  Hoe voelt Max zich als hij een inspuiting krijgt…?

• Max in Willy’s shop : op zoek naar speelgoed
  
  Max is in de speelgoedwinkel.
  kan je Max helpen om het juiste speelgoed te kiezen?
  – Hoe voelt Max zich als hij een speelgoedje krijgt?
  
  (wanneer de kinderen speelgoed kiezen dat niet geschikt is voor Max – bvb kinderspeelgoed- dan springt het speelgoed terug naar het rek !)
  
  

• Ga naar de downloads: alle kaarten kunnen gedownload worden in een printvriendelijke versie.
  Via de kaarten kan je werken rond de het thema: ‘begrijpen dat mensen en dieren verschillende emoties kunnen hebben’ , ‘begrijpen dat emoties gedrag kunnen beïnvloeden’.
  
  Wat is er belangrijk voor Max? (voeding, kluiven, speelgoed, voorwerpen)
  Wat is belangrijk voor kinderen? (voeding, speelgoed, voorwerpen)
  Wat kan voor beiden belangrijk zijn? (zowel Max als de kinderen)
  Hoe voel jij je wanneer iemand je favoriete (speelgoed, voeding, voorwerp) afneemt? Hoe reageer jij?
  Hoe voelt Max zich wanneer iemand zijn favoriete (speelgoed, voeding, kluif voorwerp) afneemt?
  Hoe zou Max reageren?

Beoordeling

Begrijpen de kinderen wat emoties zijn?
Begrijpen de kinderen dat mensen en honden verschillende emoties kunnen hebben?
Begrijpen de kinderen dat emoties gedrag beïnvloeden?

Oudste leeftijdsgroep
Middelste leeftijdsgroep
Jongste leeftijdsgroep

Lesnota’s voor de evaluatie van het project / klasprestatie / bronnenlijst

Leerdoelstellingen

Begrijpen dat dieren verschillende gevoelens en emoties hebben.
Begrijpen HOE emoties gedrag beïnvloeden.

——————————————————————————————————-

Activiteiten: Les 5

Lesbegin: even opfrissen!

Werkvorm: emotiebord
Bespreek het emotiebord met de klas en haal de positieve aspecten naar boven. Ga door met het bespreken van de positieve kanten van het hebben van een huisdier/ hond.

• Wat zien jullie?
• Wat hebben we vorige les gedaan?
• Wie heeft er een huisdier / hond?
• Wat vinden we leuk aan ons huisdier/hond? ( soort? vacht? kleur? lief? ..)
• Welke dingen doen wij graag met ons huisdier/hond?  (wandelen, spelen? cadeautje geven? aaien?)
• Welke dingen doet ons huisdier /onze hond graag met ons? (benadruk dat het belangrijk is om met de ouders te overleggen of ons huisdier onze acties ook echt wel leuk vindt )
• Wie mag er thuis mama / papa thuis helpen bij het verzorgen van het huisdier?

Lesvervolg: een poster maken

Werkvorm: poster maken in groepjes, individueel of onder begeleiding
Leg uit dat ze deze week een poster zullen maken waarin ze aan de kinderen van de tweede kleuterklas zullen uitleggen hoe ze voor een hond moeten zorgen. Dit kan op verschillende manieren gedaan worden, afhankelijk van de maturiteit en ervaring van de klas.

De kinderen kunnen het onderwerp met de leerkracht verkennen en hun eigen posterversies creëren, individueel, in paren of in kleine groepen. De leerkracht kan de groepen begeleiden naar een aantal activiteiten zoals hieronder voorgesteld:

• De jongste leeftijdsgroep / laagste niveaugroep kan een Hondenverzorgingposter maken, gebaseerd op de behoeftes van een hond aan ruimte om te lopen/ spelen, een rustig plakje om te slapen, voederbakje met eten, water om te drinken, maar ook tijd om de hond op te voeden enz.
• De middelste leeftijdsgroep / niveaugroep kan een  ‘Let op’ poster maken waarin wordt uitgelegd wanneer mensen voorzichtig moeten zijn in het bijzijn van een hond , bijv. Laat honden met rust wanneer ze eten, wanneer ze slapen of wanneer ze ziek zijn enz.
• De oudste leeftijdsgroep / hoogste niveaugroep kan een ‘Bravo voor honden’ poster maken waarin de kinderen uitdrukken wat de voordelen zijn van het hebben van een hond (hoe leuk is het voor mezelf).

Een aanvulling ( of bijkomende opdracht) kan gaan over de gevoelens van de hond zelf : wat vindt een hond belangrijk / leuk: ( wandelen, op een kluif knagen, spelen). Als de maturiteit van de leerlingen het toelaat kan je elk item met betrekking tot behoefte van een hond omvormen tot een Diamanten negen spel: wat is voor een hond meest / minst belangrijk. Zie extra materialen.

Werkvorm: klassikale bespreking
Bekijk de selectie posters en bespreek de resultaten.

• Wat hebben we vandaag gedaan?
• Wat vinden jullie van de posters?
• Welke vinden jullie de mooiste?

Aparte bespreking van iedere poster (of enkele posters met hetzelfde thema):

• Wat zien jullie op de poster?
• Waarover gaat de poster?
• Wat leert de poster ons?
  
  Voorbeelden van  vragen:
  Wat is er belangrijk voor een hond? (voeding, kluiven, speelgoed, voorwerpen)
  Wat is belangrijk voor kinderen? (voeding, speelgoed, voorwerpen)
  Wat kan voor beiden belangrijk zijn? (zowel hond als de kinderen)
  Hoe voel jij je wanneer iemand je favoriete (speelgoed, voeding, voorwerp) afneemt? Hoe reageer jij?
  Hoe voelt een hond zich wanneer iemand zijn favoriete (speelgoed, voeding, kluif voorwerp) afneemt?
  Hoe kan een hond reageren?
  De posters kunnen ook aan de andere kleuterklasjes worden getoond en besproken.

Werkvorm: Blauwe Hond cd-rom, duowerk
Geef de kinderen de tijd om de cd-rom ‘de Blauwe Hond’ deze week te verkennen op de klascomputers. Werk in groepjes van twee en vraag kinderen om de antwoorden van hun partners te controleren zodat ze weten dat zijzelf en hun vriendjes de veilige keuzes maken in dagdadegelijkse situaties met een hond. Zie extra materialen bij deze les.

Extra materialen bij deze les

• Ga naar de downloads: alle kaarten /foto’s kunnen gedownload worden in een printvriendelijke versie.
  De kaarten kunnen gebruikt worden om uit te printen uit te knippen en een poster mee te maken.
  Ze kunnen ook dienen als voorbeeld om na te tekenen.
  
  Via de kaarten kan je werken rond de de thema’s :
  Begrijpen dat individuele mensen en dieren verschillende emoties en gevoelens hebben
  
  Diamond nine spel – gebruik reeksen van negen voorwerpen, voeding, speelgoed
  Laat de kinderen elk de 9 items rangschikken van “meest” naar “minst” belangrijk, voor zichzelf, max de Blauwe hond, een andere hond, hun eigen hond. Op deze manier kan je discussie uitlokken dat “belangrijk” een relatief begrip is, en vooor ieder individu verschillend.
  
  Voorbeelden van vragen: :
  Wat is er het meest/minst belangrijk voor Max? (soort voeding,soort  speelgoed, soort voorwerpen)
  Wat is er meest/minst belangrijk voor een andere hond? Wat is er meest/minst belangrijk voor jouw eigen hond?
  
  Begrijpen hoe emoties gedrag kunnen beïnvloeden :
  Hoe voel jij je wanneer je iemand iets wil afnemen dat jij heel belangrijk vindt? Hoe reageer jij?
  Hoe voelt Max zich wanneer kinderen iets wat HIJ heel belangrijk vindt willen afnemen?  Hoe zou Max reageren?
  
  Een scene uit het Blauwe Hond verhaal kan prachtig illustreren hoe kinderen zich kunnen voelen als ze iets belangrijks kwijtgeraken (en de risicosituaties die dat met zich kan meebrengen ten opzichte van de hond): het verhaal over “De verleidelijke afstandsbediening” pagina 36 in de Gids voor ouders, of via de materialen p36
  
  Simon zit in de zetel tv te kijken. Max komt binnen met de gele vis tussen zijn tanden. Ineens ziet Max een interessant nieuw speelgoedje liggen: de afstandsbediening!
  
  Max laat zijn vis vallen. Hij loopt weg met de afstandsbediening in zijn muil. Daardoor ‘zapt’ Max en verandert hij van zender. Simon is kwaad want hij keek juist naar zijn lievelingsprogramma!
  
  De scene uit het Blauwe Hond verhaal over de piepvis en de eetpot kan prachtig illustreren hoe Max zich voelt als Sinmon dicht in de buurt komt van zijn lievelingsspeelgoed en lievelingsbrokjes. Gebruik de gids voor ouders pagina 32 of download deze pagina via de materialen p32.
  
  Max is aan ‘t eten. Hij ziet Simon naar zich toe komen. Hij begrijpt niet waarom Simon dat doet. Hij is bang dat Simon zijn eten wil afpakken. Of nóg erger: zijn nieuw speelgoed!
  Hij laat zijn tanden zien. Hij wil dat Simon hem met rust laat.
  
  
• De Kidscorner kan gebruikt worden als ICT tool :
  
  Tiny’ Kids
  
  In dit spel zijn Tiny’s kids op zoek naar hun mama.
  Alle kids zien er verschillend uit !
  
  Plaats de juiste mama bij de juiste kids.
  

  Kijk hoe blij de kids zijn wanneer ze hun respectievelijke mama terugvinden. Mama zingt zelfs een liedje voor jou.
  Daan’s Zoo
  In de zoo zijn er verschillende dieren. Telkens er een dier verschijnt zoekt het naar de bijpassende kleur en bijpassend geluid. Jij mag het dier helpen zoeken!

  Ga met de computermuis over de gekleurde de zijkant: op moment dat je over een vakje scrolt zie je een kleur verschijnen en hoor je een geluid. 
  
  De dieren in Daan’s zoo kunnen gebruikt worden om kinderen keuzes te laten maken:
  Welk dieren is het liefst?
  Welk dier is het mooist?
  Welk dier is het meest /minst geschikte huisdier?
  
  Max in Ray’s shop: op zoek naar de juiste voeding
  Max heeft honger en gaat met zijn baasjes naar de winkel. Daar liggen verschillende dingen… Sommige zijn gezond voor Max en andere zijn ongezond ! Kan jij max helpen kiezen welke voeding er best voor hem wordt gekocht?
  
  Klik op de voeding ( of andere dingen) in de rekken. Als de kinderen de juiste keuze maken is Max heel blij . Als ze de verkeerde keuze maken wordt Max ziek en krijgt hij buikpijn.
  
  Max bij de dierenarts:
  Max is een beetje ziek en is bij de dierenarts. Daar zit hij op de tafel en hij is een beetje bang. Vraag aan de kinderen om telkens een voorwerp in volgorde aan te klikken. O die manier kan de dierenarts max helpen om weer helemaal beter te worden.
  
  Hoe voelt Max zich wanneer hij pijn heeft aan zijn poot?
  Hoe voelt Max zich als hij pijn heeft aan zijn oren?
  Hoe voelt Max zich als hij een inspuiting krijgt…?
  
  
• Max in Willy’s shop : op zoek naar speelgoed
  
  Max is in de speelgoedwinkel.
  kan je Max helpen om het juiste speelgoed te kiezen?
  – Hoe voelt Max zich als hij een speelgoedje krijgt?
  – Welk speelgoedje vindt Max het mooist?
  
  (wanneer de kinderen speelgoed kiezen dat niet geschikt is voor Max – bvb kinderspeelgoed- dan springt het speelgoed terug naar het rek !)

Beoordeling

Begrijpen de kinderen wat emoties zijn?
Begrijpen de kinderen dat mensen en honden verschillende emoties kunnen hebben?
Begrijpen de kinderen dat emoties gedrag beïnvloeden?

Oudste leeftijdsgroep
Middelste leeftijdsgroep
Jongste leeftijdsgroep

Lesnota’s voor de evaluatie van het project / klasprestatie / bronnenlijst

Leerdoelstellingen

Aantonen wat de kinderen weten over honden, hun gedrag en hun behoeftes.

——————————————————————————————————————-

Activiteiten: Les 6

Lesbegin: even opfrissen!

Werkvorm: klassikale bespreking van de posters en de voorbije lessen
Deze week is een feestweek voor de kinderen; want het werk dat ze voor het project deden, wordt deze week verder uitgediept en in de verf gezet! 

Bespreek de verschillende aspecten van honden die in de voorbijelessen aan bod gekomen zijn:
– Begrijpen wat emoties zijn
– Begrijpen dat mensen en dieren verschillende emoties hebben
– Begrijpen dat emoties gedrag beïnvloeden
– Begrijpen hoe emoties gedrag beïnvloeden

Spreek over alles wat ze in de voorbije weken over honden geleerd hebben, en bekijk samen een aantal posters die de kinderen maakten. Bespreek de waarde van een hond in het gezien:  waarom mensen graag honden als huisdier hebben en waarom we over het algemeen graag dieren rond ons hebben.

Lesvervolg

Werkvorm: schilderen, bespreking van schilderij
De kinderen schilderen Max en zijn familie in een bepaalde omgeving. Ze kunnen vrij schilderen met gewone verf of waterverf, ze kunnen de cd bekijken om inspiratie op te doen. De kinderen kunnen aan de groep vertellen over hun schilderij en bespreken wat er met Max gebeurt en hoe die zich voelt.


Werkvorm: knutselen, bespreking in kleine groepjes

In deze oefening maken de kinderen een scène uit de Blauwe Hond cd-rom. De “acteurs” : Max, Simon en Sara , alsook de attributen : eetpot, kluif, piepvies, enz kunnen uitgeknipt worden via de kaarten of deze kunnen door de kinderen worden getekend en uitgeknipt. 

Een dik stuk karton en daarin een langwerpige uitgesneden reep kan dienst doen als “scène ” . Stokjes van lolly’s met  een afbeelding van Max, Sara of Simon eraan gekleefd kunnen dienen als “bewegende” acteurs in het spel. Doorheen de langwerpige uitgesneden strook in het karton kunnen de de lollies met afbeedingen van links naar rechts bewegen en de kinderen kunnen zo een echte filmscène kunnen naspelen.
De kinderen kunnen aan hun vriendjes uitleggen wat er in hun scenario gebeurt en hoe het gezin de juiste beslissingen kan nemen voor Max.


Werkvorm: klassikale bespreking
Bekijk de schilderijen en de bewegende scenario’s in karton en bespreek dit met de kinderen.

• Wat vinden jullie van je eigen werk vandaag?
• Wat vinden jullie van de werkjes van anderen?
• Wat hebben honden nodig? (eten, drinken, speelgoed, mand, aandacht, wandeling, rekening houden met hoe de hond zich voelt , soms betekent dat hem gerust laten)
• Wat kunnen we doen om een hond gelukkig te maken? (hem alles geven waar hij behoefte aan heeft, rekening houden met hoe hij zich voelt, met wat hij bezig is op dat moment, en dat hij het niet leuk vindt als we iets van hem afnemen)
• Hoe gedraagt Max de hond zich als hij ongelukkig is ( verdrietig, boos)? 5max loopt weg en verstopt zich onder de tafel, of Max gromt naar Simon / Sara, of Max toont zijn tanden)
• Wat kunnen kinderen dan best doen? Mama /papa roepen en hulp vragen)

Zorg ervoor dat de schilderijen en bewegende scenario’s gedeeld worden met andere jaargroepen en dat er op een positieve manier over gepraat wordt.

Werkvorm: cd-rom, duowerk
Geef de kinderen de tijd om de cd-rom ‘de Blauwe Hond’ deze week te verkennen op de klascomputers. Werk in groepjes van twee en vraag kinderen om de antwoorden van hun partners te controleren zodat ze weten dat zijzelf en hun vriendjes de veilige keuzes maken in dagdadegelijkse situaties met een hond. Zie extra materialen bij deze les.

Extra materialen bij deze les

• Ga naar de downloads: alle kaarten /foto’s kunnen gedownload worden in een printvriendelijke versie.
  De kaarten kunnen gebruikt worden om uit te printen uit te knippen en een poster mee te maken.
  Ze kunnen ook dienen als voorbeeld om na te tekenen.
  
  Via de kaarten kan je werken rond de de thema’s :
  Begrijpen dat individuele mensen en dieren verschillende emoties en gevoelens hebben
  
  Diamond nine spel – gebruik reeksen van negen voorwerpen, voeding, speelgoed
  Laat de kinderen elk de 9 items rangschikken van “meest” naar “minst” leuk  voor Max de Blauwe hond.
  
  Voorbeelden van vragen: :
  Wat is er het meest/minst belangrijk voor Max? (soort voeding,soort  speelgoed, soort voorwerpen)
  Wat is er meest/minst belangrijk voor een andere hond? Wat is er meest/minst belangrijk voor jouw eigen hond?
  
  Begrijpen hoe emoties gedrag kunnen beïnvloeden in de CONTEXT speelgoed, eten..
  Hoe voel jij je wanneer je iemand iets wil afnemen dat jij heel belangrijk vindt? Hoe reageer jij?
  Hoe voelt Max zich wanneer kinderen iets wat HIJ heel belangrijk vindt willen afnemen?  Hoe zou Max reageren?
  
  De scene uit het Blauwe Hond verhaal over de piepvis en de eetpot illustreert hoe Max zich voelt als Simon dicht in de buurt komt van zijn lievelingsspeelgoed en lievelingsbrokjes. Gebruik de gids voor ouders pagina 32 of download deze pagina via de materialen p32.
  
  Max is aan ‘t eten. Hij ziet Simon naar zich toe komen. Hij begrijpt niet waarom Simon dat doet. Hij is bang dat Simon zijn eten wil afpakken. Of nóg erger: zijn nieuw speelgoed!
  Hij laat zijn tanden zien. Hij wil dat Simon hem met rust laat.
  
  Begrijpen hoe emoties gedrag kunnen beïnvloeden in de CONTEXT actie naar de hond:
  Hoe voel jij je wanneer je iemand iets doet dat jij niet prettig vindt? Hoe reageer jij?
  Hoe voelt Max zich wanneer Sara iets doet wat hij NIET prettig vindt? Hoe zou Max dan reageren?
  
  Een scene  uit het Blauwe Hond verhaal “een zoentje voor het slapengaan” illustreert hoe kinderen soms acties met de beste bedoelingen iets “doen” naar de hond toe ( zoals een kusje gaan geven terwijl hij slaapt). Als deze acties plaatsvinden op een moment dat de hond slaapt , ligt te soezen ( of zich niet lekker voelt), kan dit aanleding geven tot een risicosituatie met de hond). Dit verhaal kan je vinden op pagina 28 in de Gids voor ouders, of via de materialen p28.
  
  Max ligt in zijn mand te slapen. Sara wil hem een kusje geven. Ze buigt naar hem toe om dat te kunnen doen.
  Max wordt wakker. Hij ziet Sara plots vlak boven zijn kop. Hij verschiet en begint te grommen. Maar Sara begrijpt niet hoe hij zich voelt. Ze geeft hem nog een extra kusje erbovenop. Dat is te veel voor Max. Hij laat zijn tanden zien. Sara huilt en loopt weg.
  
  Dit verhaal illustreert hoe belangrijk het is voor kinderen om zich af te vragen wat vindt Max ervan vindt als hij een kusje krijgt – ook al doen ze dat zelf heel graag Belang van empathie.
  
  
• De Kidscorner kan gebruikt worden als ICT tool :
  
  Max bouwt een huisje
  In dit spel wil Max een huisje bouwen…
  
  De kinderen kunnen Max hierbij helpen door telkens het juiste onderdeel aan te duiden.
  
  Op die manier kunnen ze Max dolgelukkig maken!
  
  Tiny’ Kids
  In dit spel zijn Tiny’s kids op zoek naar hun mama.
  
  Alle kids zien er verschillend uit !
  
  Plaats de juiste mama bij de juiste kids.
  

  Kijk hoe blij de kids zijn wanneer ze hun respectievelijke mama terugvinden. Mama zingt zelfs een liedje voor jou.
  
  Daan’s Zoo
  In de zoo zijn er verschillende dieren. Telkens er een dier verschijnt zoekt het naar de bijpassende kleur en bijpassend geluid. Jij mag het dier helpen zoeken!

  Ga met de computermuis over de gekleurde de zijkant: op moment dat je over een vakje scrolt zie je een kleur verschijnen en hoor je een geluid. 
  
  De dieren in Daan’s zoo kunnen gebruikt worden om kinderen keuzes te laten maken:
  Welk dieren is het liefst?
  Welk dier is het mooist?
  Welk dier is het meest /minst geschikte huisdier?
  
  Max in Ray’s shop: op zoek naar de juiste voeding
  Max heeft honger en gaat met zijn baasjes naar de winkel. Daar liggen verschillende dingen… Sommige zijn gezond voor Max en andere zijn ongezond ! Kan jij max helpen kiezen welke voeding er best voor hem wordt gekocht?
  
  Klik op de voeding ( of andere dingen) in de rekken. Als de kinderen de juiste keuze maken is Max heel blij . Als ze de verkeerde keuze maken wordt Max ziek en krijgt hij buikpijn.
  
  Max bij de dierenarts:
  Max is een beetje ziek en is bij de dierenarts. Daar zit hij op de tafel en hij is een beetje bang. Vraag aan de kinderen om telkens een voorwerp in volgorde aan te klikken. O die manier kan de dierenarts max helpen om weer helemaal beter te worden.
  
  Hoe voelt Max zich wanneer hij pijn heeft aan zijn poot?
  Hoe voelt Max zich als hij pijn heeft aan zijn oren?
  Hoe voelt Max zich als hij een inspuiting krijgt…?
  
  
• Max in Willy’s shop : op zoek naar speelgoed
  
  Max is in de speelgoedwinkel.
  kan je Max helpen om het juiste speelgoed te kiezen?
  – Hoe voelt Max zich als hij een speelgoedje krijgt?
  – Welk speelgoedje vindt Max het mooist?
  
  (wanneer de kinderen speelgoed kiezen dat niet geschikt is voor Max – bvb kinderspeelgoed- dan springt het speelgoed terug naar het rek !)
  
  

Beoordeling

Begrijpen de kinderen wat emoties zijn?
Begrijpen de kinderen dat mensen en honden verschillende emoties kunnen hebben?
Begrijpen de kinderen dat emoties gedrag beïnvloeden?

Oudste leeftijdsgroep
Middelste leeftijdsgroep
Jongste leeftijdsgroep

Lesnota’s voor de evaluatie van het project / klasprestatie / bronnenlijst